ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Νίκη Ζερβού, Rejected, 17/03/2023 (Πηγή)

Οι επισκέπτριες που ήρθαν για να μείνουν
Είναι πολύ δύσκολη η ζωή τελευταία. Όποιον και να ρωτήσω, νιώθει «κάπως», δεν την παλεύει, δεν ξέρει τι νόημα έχουν «όλα αυτά». Και όταν η ζωή γίνεται τόσο σοβαρή, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για διαφυγή. Για ένα διάλειμμα. Μερικές φορές, δε θέλεις να μιλάς άλλο, για το πόσο δύσκολα είναι όλα. Μερικές φορές, θέλεις απλά να γελάσεις με μια ιστορία για υπηρεσία ιερόδουλων που ανακούφιζε τα στρατεύματα στα βάθη του Αμαζόνιου. Μερικές φορές, θέλεις να δεις μια κουλή ιστορία που κι όμως βγάζει νόημα. Θέλεις να πιείς και ένα ποτάκι παρέα, βρε αδελφέ. Γιατί, κάπου ώπα με τα δύσκολα.

Αυτές τις φορές, καλό θα ήταν να πας στην «Μικρή Σκηνή» να δεις το “Las Visitadoras” σε σκηνοθεσία Δαμιανού Κωνσταντινίδη με ένα θεόμουρλο κάστ. Δεν ξέρω από που να αρχίσω μ’ αυτήν την παράσταση, γι’ αυτό θα ξεκινήσω με τα απλά: Η ιστορία διαδραματίζεται τα τέλη του 1950 στο Περού. Σε μια στρατιωτική βάση, βαθιά στον Αμαζόνιο, οι άντρες πάθαιναν «κάτι» και βίαζαν όλες τις γυναίκες του χωριού, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σοβαρό πρόβλημα στην εικόνα του στρατού. Ο λοχίας Πανταλέον Παντόχα καλείται να λύσει αυτό το πρόβλημα. Μετακομίζει μαζί με την γυναίκα και την μητέρα του στον Αμαζόνιο και γίνεται μυστικός πράκτορας. Βρίσκει έναν οίκο ανοχής και ξεκινάει την υπηρεσία «Las Visitadoras», ελληνιστί «Οι επισκέπτριες» και όλα αρχίζουν να πηγαίνουν πολύ καλύτερα για την εικόνα και τις ορμές του στρατεύματος. Μέχρι να αρχίσουν ξανά να παίρνουν τον κατήφορο, όπως γίνεται πάντα στην ζωή.

Οποιαδήποτε παραπάνω ανάλυση της ιστορίας, θα σας χαλάσει την εμπειρία γι’ αυτό θα προχωρήσουμε στα υπόλοιπα. Η υπόθεση όπως καταλαβαίνετε, οτιδήποτε παρά κωμική είναι, ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης, όμως έχει κάνει το θαύμα του. Βρήκε έναν μοναδικό τρόπο να παρουσιάσει τις καταστάσεις και τους χαρακτήρες σαν καρτούν. Σαν καρικατούρες. Σαν παραμύθι. Οι χαρακτήρες ξεπηδούν από παντού και ο καθένας τους έχει την δική του προσωπικότητα, το δικό του στυλ και ντύσιμο. Δε θυμάμαι πόσους χαρακτήρες κλήθηκαν να αναπαραστήσουν οι εφτά ηθοποιοί της παράστασης, πιστεύω πως ήταν παραπάνω από είκοσι. Σε ένα σκηνικό ντυμένο με ασημί πλαστικές κουρτίνες και ασημί μεγάλα φωτιστικά που άλλαζαν χρώματα είδαμε στρατιωτικούς, πόρνες, αιρετικούς, οικογένειες, κατασκόπους και μια γέννα. Όλα αυτά δοσμένα με μια σουρεαλιστική εκδοχή, πιο φρέσκια από ποτέ.

Η παράσταση είχε τη μορφή μιούζικαλ. Υπήρχαν πολλές πρωτότυπες συνθέσεις σε μουσική Γιώργου Χρυσικού και στίχους του σκηνοθέτη. Τα κομμάτια της παράστασης είναι πάρα πολύ αστεία και εξυπηρετούν με πολύ σωστό τρόπο την πλοκή. Συμπυκνώνουν και βοηθούν την ιστορία να προχωρήσει.

Το καστ αποτελείται από νέους, φρέσκους και πολύ ταλαντούχους ηθοποιούς. Οι Θάνος Διμηνάς, Εμμανουήλ Δραμηλαράκης, Αλέξης Κότσυφας, Λέλα Μεντεκίδου, Στέλιος Ράμμος, Άννα Ρίζου και Βάσια Τσιαούση, δίνουν την ψυχή τους στην παράσταση και την ιδρώνουν τη φανέλα. Είναι ασταμάτητοι, προσφέρουν ακέραιους χαρακτήρες, ανεξάρτητα με την σημαντικότητα τους στην πορεία της ιστορίας και μας κάνουν ένα μαζί τους.

Γέλασα πολύ, απόλαυσα τα τραγούδια ιδιαίτερα (πράγμα σπάνιο για παράσταση μιούζικαλ) και έφυγα απ’ το θέατρο ανάλαφρη. Το πιο σπουδαίο, όμως, είναι πως συνειδητοποίησα σε μια στιγμή, πως δέθηκα πραγματικά με τους χαρακτήρες και τις ιστορίες τους. Όταν ο ένας τους αποχώρησε, συγκινήθηκα πραγματικά.

Γιώργος Τσιτιρίδης, Parallaxi, 16/03/2023 (Πηγή)

Στην επέτειο των 20 χρόνων ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης επιλέγει το βιβλίο του Mario Vargas Lliosa « Ο Πανταλέων και οι επισκέπτριες», το οποίο μετατρέπει σε θεατρικό κείμενo.

Τον Δαμιανό Κωνσταντινίδη τον γνώρισα πριν χρόνια μέσο του αείμνηστου Αχιλλέα Ψαλτόπουλου. Σε εκείνες τις πρώτες μας συνευρέσεις διαφάνηκε αμέσως ο προβληματισμός και η κριτική του ματιά για την τότε στάσιμη και αβέβαιη θεατρική πραγματικότητα της πόλης.

Το δικό του όραμα αφορούσε ένα θέατρο πρωτοποριακό αλλά όχι επιφανειακό, άμεσο, αληθινό που να μπορεί να συνομιλεί με το κοινό, δίνοντας απαντήσεις σε προβληματικές του σήμερα. Δεν ήθελε να επιλέξει την πεπατημένη, συνταγές δοκιμασμένες εύκολες και σίγουρες επιτυχίες. Οι στόχοι του φιλόδοξοι και δύσκολοι στην εφαρμογή τους. Να όμως που πέρασαν 20 χρόνια από τον Οκτώβριο του 2003 όταν και ίδρυσε την ομάδα «Angelus Novus» με την Έφη Δρόσου και τον Γιώργο Βασικαρίδη.

Το Angelus Novus υδατογραφία του Ελβετο-Γερμανού ζωγράφου Πάουλ Κλέε, αποτελεί ένα από τα διασημότερα έργα του και έχει εμπνεύσει άλλους μουσικούς και καλλιτέχνες. Με πάνω από 34 θεατρικές παραστάσεις και 970 συνεργασίες η ομάδα “Angelus Novus”έχει στο ενεργητικό της μεγάλες επιτυχίες και μοναδικές θεατρικές στιγμές. Χαρακτηριστικά αναφέρω την επανάχρηση κτηρίου του Πρώην στρατοπέδου Κόδρα και την λειτουργία του ως θέατρου, κάτι που έδωσε την δυνατότητα σε έναν χώρο που ρήμαζε να αποκτήσει ζωή και να γίνει σημείο αναφοράς, καθώς και την «Λούνα» την προηγούμενή παραγωγή της ομάδας, μια παράσταση βασισμένη στο βιβλίο της Ρίκας Μπενβενίστε που διαδραματίστηκε επάνω σε ένα κινούμενο λεωφορείο.

Στην επέτειο των 20 χρόνων ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης επιλέγει το βιβλίο του Mario Vargas Lliosa « Ο Πανταλέων και οι επισκέπτριες» – κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Εξάντας – το οποίο μετατρέπει σε θεατρικό κείμενο και του δίνει τον τίτλο «Las Visitadoras».

Γραμμένο το 1973 βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα που διαδραματίζονται στο τροπικό δάσος της Περουβιανής Αμαζονίας μεταξύ των συνοριοφυλάκων και του ντόπιου πληθυσμού. Λόγω της ανησυχητικής αύξησης των βιασμών των ιθαγενών γυναικών, ο στρατός αποφασίζει να οργανώσει μια Μυστική Υπηρεσία Ιερόδουλων, που θα ανακουφίζουν τους στρατιώτες από τις ερωτικές ανάγκες τους. Η υπηρεσία LAS VISITADORAS γίνεται τελικά ο πιο αποτελεσματικός τομέας των ενόπλων δυνάμεων του Περού και ονομάζεται PantiLand από το όνομα του λοχαγού Πανταλέων Παντόχα στον οποίο ανατίθεται να οργανώσει την υπηρεσία ανακούφισης των υπερασπιστών της πατρίδας.

Επιλέγεται η Μικρή Σκηνή το παλιό Αγροτικόν του Νίκου Παπάζογλου ένας συμβολικά ιστορικός χώρος που δίνει την δυνατότητα αναπαραγωγής ενός κλίματος καμπαρέ – μουσικοθεατρικής σκηνής επάνω στην οποία εκτυλίσσεται ένα έργο που προσφέρει άφθονο γέλιο αλλά γεννά και σοβαρούς προβληματισμούς. Ο σκηνοθέτης στήνει μια επιθεωρισιακού τύπου παράσταση 29 διαφορετικών χαρακτήρων που μέσα από το τραγούδι το χορό και τους διαλόγους σατιρίζουν όλα τα κακός κείμενα της επικαιρότητας -που είναι παντοτινά και διαχρονικά – ενός μικρόκοσμου που λειτουργεί ως καθρέφτης της κοινωνίας.

Η παράσταση ακροβατεί ανάμεσα στο μιούζικαλ, την κωμωδία χαρακτήρων και τη σάτιρα, ενώ ο χορός των ιερόδουλων παραπέμπει σε αρχαία κωμωδία η δράμα σχολιάζοντας την τυφλή υπακοή στο σύστημα, το θρησκευτικό φανατισμό, την αύξηση των βιασμών και της βίας, τα έμφυλα στερεότυπα, το σεξισμό, τον στρατό και τα σώματα καταστολής, μα πάνω από όλα καταγγέλλει τον κρατικό μηχανισμό που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ισχυρών που δεν λογοδοτούν ποτέ για καμία τους πράξη επιρρίπτοντας ευθύνες στα χαμηλόβαθμα στελέχη και στα θύματα τους που μετατρέπονται με μεγάλη ευκολία σε θύτες. Από τα δυνατότερα σημεία της παράστασης η επιλογή των ηθοποιών οι ερμηνείες και ο συντονισμός τους επάνω την σκηνή. Η επιλογή του έργου όπως αποκαλύπτει ο σκηνοθέτης στο πρόγραμμα της παράστασης στοχεύει στην διασκέδαση και το γέλιο μετά από μια μακρά και παρατεταμένη περίοδο εγκλεισμού ωστόσο καταφέρνει για άλλη μια φορά να αναμετρηθεί και να προβάλει τα προβλήματα και τις προκλήσεις του σημερινού ανθρώπου.