Ôï èÝÑôñï ΓΉΓ² ôïðéΓͺΓΌ âÑéíüìΓ₯Γ­Γ― ΓͺÑé ΓΉΓ² Γ°Γ₯Àßï ÑíôßóôÑóçò (1)

«ÅΓ�ï÷þôÑôΓ₯ ÕðïáñãÝ ôùí Γ…Γ³ΓΉΓ΄Γ₯Γ±Γ©ΓͺΓΎΓ­,

Γ…Γ°Γ₯éÀÞ Γ₯éò ôçí ÑíèñùðüôçôÑ ôï ðñþôïí ÑãÑèüí ðñÜãìÑ Γ₯ßíÑé Γ§ ðÑéÀΓ₯ßÑ, (…) æçôþ (…) ᡥ Àïèþóéí Γ₯éò ôçí Γ₯Γ�ïáóßÑí ìïá ðñþôïí ôï ôæÑìß ôïá 狆 ÐÑóÜ Γ¬Γ₯è’ üëÑ ôïá ôÑ Γ°Γ₯Γ±Γ©Γ₯Γ·ΓΌΓ¬Γ₯Γ­Γ‘ Γ₯ñãÑóôÞñéÑ, ᡥ ÷ñçóéìΓ₯Γ½Γ³Γ§ ÀéÑ èÝÑôñïí, Γ€Γ₯Γ½Γ΄Γ₯Γ±Γ―Γ­ Γ€Γ₯ ôçí Γ¬Γ₯ãÜëçí Γ―Γ©Γͺᥡ Γ₯áñéóΓͺïìÝíçí Γ₯éò ôï ðëÜôùìÑ ÑðÝíÑíôé ôïá ôæÑìßïá, ᡥ ÷ñçóéìΓ₯Γ½Γ³Γ§ ÀéÑ Γ³Γ·Γ―Γ«Γ₯ßïí…Β»(2)

ÐñüΓͺΓ₯éôÑé ãéÑ ÝíÑ ÑðüóðÑóìÑ Ñðü ôçí Γ₯ðéóôïëÞ ðïá ÑðçýèáíΓ₯ Γ― ÍéΓͺÞôÑò ÓôÑìÑôΓ₯ëüðïáëïò, ΓΉΓ² Õðïáñãüò ôçò ÁóôáíïìßÑò, ôïí Γ–Γ₯ÒñïáÜñéï ôïá 1823, óôçí ÊáÒÝñíçóç ôçò Γ…Γ«Γ«ΓœΓ€Γ‘Γ² ðïá ÑðΓ₯Γ«Γ₯áèΓ₯ñùíüôÑí ΓͺÑé ðïá Γ₯ß÷Γ₯ ôüôΓ₯ ðñùôΓ₯ýïáóÑ ôï ÍÑýðëéï.

Γ…ΓŸΓ­Γ‘Γ© óáãΓͺéíçôéΓͺΓΌ ΓͺÑé ÜΓ�éïí èÑáìÑóìïý Γ­Γ‘ ÀéÑðéóôþíΓ₯Γ© ΓͺÑíΓ₯ßò ðùò Ñðü ôÑ ðñþôÑ ÑéôÞìÑôÑ Γ₯Γ­ΓΌΓ² ëÑïý ðïá ÝÒãÑéíΓ₯ Ñðü ìéÑ Γ³ΓͺëÑÒéÜ Ñéþíùí Γ₯ßíÑé Γ§ ðÑéÀΓ₯ßÑ, ΓͺÑé ðùò Γ¬Γ₯Γ² óôç óáíΓ₯ßÀçóÞ ôïá ÑáôÞ Γ§ ðÑéÀΓ₯ßÑ ìðïñïýóΓ₯ Γ­Γ‘ ÑðïΓͺôçèΓ₯ß ΓΌΓ·Γ© ìüíïí óôï Γ³Γ·Γ―Γ«Γ₯ßï ÑëëÜ ΓͺÑé óôï èÝÑôñï.

¼íôùò ôï èÝÑôñï Γ₯ßíÑé ΓͺΓ© Ñáôü ÝíÑ Γ³Γ·Γ―Γ«Γ₯ßï, ÝíÑ ëÑúΓͺΓΌ Γ³Γ·Γ―Γ«Γ₯ßï, üðùò ëÝãÑìΓ₯ ðÑëéüôΓ₯Γ±Γ‘. ÁëëÜ ôé ìÑèÑßíïáìΓ₯ Γ₯Àþ Þ ôé ÞëðéæΓ₯ ðùò èÑ ìÜèïáí Γ―Γ© óáìðÑôñéþôΓ₯Γ² ôïá Γ₯ΓͺΓ₯ßíïò Γ― âùôéóìÝíïò Õðïáñãüò ôçò ÁóôáíïìßÑò;

Γ–Γ‘Γ­Γ΄ΓœΓ¦Γ―Γ¬Γ‘Γ© ðùò óôÑ ðñþôÑ ΓͺÑé ÀýóΓͺïëÑ ÷ñüíéÑ ôçò Γ₯Γ«Γ₯áèΓ₯ñßÑò Γ₯ΓͺΓ₯ßíï ðïá ðñïΓ₯ß÷Γ₯ ÞôÑí Γ§ ÀéÑìüñâùóç ΓͺÑé Γ§ óâáñçëÜôçóç ìéÑò Γ₯èíéΓͺÞò óáíΓ₯ßÀçóçò, ΓͺÑé ôï èÝÑôñï óÑâþò ìðïñïýóΓ₯ Γ­Γ‘ óáíôΓ₯ëÝóΓ₯Γ© Γ³Β’ Ñáôü. ÌΓ₯ ðïéï ôñüðï; ÐñþôÑ Ñð’ üëÑ ìÝóÑ Ñðü ôÑ ÝñãÑ ðïá èÑ ÑíÝÒÑéíÑí, Ñðü ôï íüçìÜ ôïáò, üðùò Üñ÷éóΓ₯ Γ­Γ‘ ãßíΓ₯ôÑé ΓͺÑé ðñéí ôïí ÑãþíÑ ôïá Β’21, óôéò ðÑñÑÀïáíÜÒéΓ₯Γ² Γͺáñßùò çãΓ₯ìïíßΓ₯Γ², Γ¬Γ₯ ôéò ðÑñÑóôÜóΓ₯éò Ýñãùí Γ¬Γ₯ èÝìÑôÑ ðÑñìÝíÑ Ñðü ôçí Ññ÷ÑéüôçôÑ, ðïá Γ₯ß÷Ñí ΓΉΓ² óôü÷ï Γ­Γ‘ Γ₯ìâáóÞóïáí óôïáò Γ¨Γ₯ÑôÝò ôÑ çñùéΓͺÜ éÀΓ₯þÀç ΓͺÑé Γ­Γ‘ Γ₯íÀáíÑìþóïáí ôïí ðÑôñéùôéóìü ôïáò, Γ­Γ‘ Àþóïáí ÝíÑ éóôïñéΓͺΓΌ ÒÜèïò óôçí óáíΓ₯ßÀçóÞ ôïáò üôé Γ₯ßíÑé ¸ëëçíΓ₯Γ² ΓͺÑé Γ­Γ‘ ðñïΓ₯ôïéìÜóïáí ôçí Γ₯Γ�ÝãΓ₯Γ±Γ³Γ§ Γ₯íÑíôßïí ôïá ôïýñΓͺΓ―Γ΅ ÀáíÜóôç. Γ„Γ₯Γ­ Γ₯ßíÑé, íïìßæù, ΓͺÑèüëïá ôá÷Ñßï ðùò ΓͺÜðïéïé Ñðü ôïáò Γ‰Γ₯ñïëï÷ßôΓ₯Γ², ðïá ÝðΓ₯óÑí çñùéΓͺÜ ìÑ÷üìΓ₯Γ­Γ―Γ© óôï Γ„Γ±Γ‘Γ£Γ‘Γ΄Γ³ΓœΓ­Γ©, óáììΓ₯Γ΄Γ₯ß÷Ñí ΓΉΓ² çèïðïéïß Γ³Β’ ÑáôÝò ôéò ðÑñÑóôÜóΓ₯éò. ÏýôΓ₯ Γ₯ßíÑé ôá÷Ñßï ðïá Γ― Γ‘ΓžΓ£Γ‘Γ² Γ–Γ₯ññÑßïò, Γ³Γ₯ Γ°Γ₯ñßïðôç èÝóç óôçí Β«Γ—ΓœΓ±Γ΄Γ‘ ôçò Γ…Γ«Γ«ΓœΓ€Γ―Γ²Β» ðïá Γ³Γ·Γ₯ÀéÜæΓ₯Γ©, Γ¬Γ₯ óôü÷ï ΓͺΓ© Ñáôüò Γ­Γ‘ ÒÑèýíΓ₯Γ© ôçí ðñïïðôéΓͺÞ ôçò éóôïñéΓͺÞò óáíΓ₯ßÀçóçò ôùí áðüÀïáëùí Γ…Γ«Γ«ΓžΓ­ΓΉΓ­, ôïðïèΓ₯Γ΄Γ₯ß ÝíÑ Ññ÷Ñßï Γ₯ëëçíéΓͺΓΌ èÝÑôñï. Γ…ΓŸΓ­Γ‘Γ© Γ³Γ‘ Γ­Γ‘ Γ₯ðéæçôïýóΓ₯ Γ­Γ‘ ôïáò Γ°Γ₯Γ©, óýìâùíÑ Γ¬Γ₯ ôïí Γ¨Γ₯Ñôñïëüãï ΓƒΓ©ΓœΓ­Γ­Γ§ ÓéÀÝñç, «ðùò ÝðñΓ₯Γ°Γ₯ Γ­Γ‘ ôï ΓͺñÑôÞóïáí ΓͺÑëÜ óôç ìíÞìç ôïáò, ãéÑôß, óô’ ÑëÞèΓ₯éÑ, ÞôÑí ìéÑ Γ¬Γ₯ãÜëç óôéãìÞ ôçò ðñïãïíéΓͺÞò ôïáò éóôïñßÑò ΓͺÑé ÀüΓ�Ñò, ðïá Γ₯ß÷Γ₯ ìÝóÑ ôïá ôçí Γ©ΓͺÑíüôçôÑ Γ­Γ‘ Γ�ÑíÑæùíôÑíÝøΓ₯Γ© ΓͺÑé Γ­Γ‘ ôïáò ΓΉΓΆΓ₯ëÞóΓ₯Γ© ΓͺÑé óôçí Γ₯Γ«Γ₯Γ½Γ¨Γ₯Γ±Γ§ æùÞ ôïáò, ðïá Γ₯ñ÷üôÑí.Β»(3)
 
Ï Γ‘ΓžΓ£Γ‘Γ², Γ¬Γ₯ ôïí ôñüðï ôïá ΓͺÑé Γ¬Γ₯ ôïí ðïëý óáãΓͺΓ₯ΓͺñéìÝíï Γ₯èíéΓͺΓΌ ôïá óôü÷ï, ëÝΓ₯Γ© ΓͺÜôé ðïëý óçìÑíôéΓͺΓΌ, ðùò ôï èÝÑôñï Γ₯ßíÑé ðÜíù Ñð’ üëÑ ÝíÑ âÑéíüìΓ₯Γ­Γ― ôïðéΓͺΓΌ. ÐñÜãìÑôé, Γ₯ßíÑé ãÝííçìÑ-èñÝììÑ, Γ₯Γ­ΓΌΓ² ôüðïá, ìéÑò Γ°Γ₯ñéï÷Þò, ôçò ÁôôéΓͺÞò, Γ₯ßíÑé Γ§ Γ³Γ°Γ₯óéÑëéôÝ ôçò, Γ€Γ₯Γ­ áðÞñ÷Γ₯ ôüôΓ₯ èÝÑôñï Ñëëïý. Êé Γ₯Γ°Γ₯éÀÞ ÑðïÀΓ₯ß÷ôçΓͺΓ₯ ðïëý éó÷áñü ôï ôïðéΓͺΓΌ Ñáôü ðñïúüí, ÑáôÞ Γ§ ÑíÑΓͺÜëáøç, ìðüñΓ₯Γ³Γ₯ Γ­Γ‘ Γ₯Γ�Ñ÷èΓ₯ß ΓͺÑé Γ³Γ₯ ÜëëÑ ìÝñç ΓͺÑé áéïèΓ₯ôÞèçΓͺΓ₯ ΓͺÑé Ñðü ôïí áðüëïéðï Γͺüóìï, ôïáëÜ÷éóôïí ôïí ÀáôéΓͺΓΌ.

Ôï èÝÑôñï Γ₯ßíÑé ôïðéΓͺΓΌ, Þ, Ñí ðñïôéìÜôΓ₯, Γ₯èíéΓͺΓΌ âÑéíüìΓ₯Γ­Γ―, ΓͺÑé ãéÑ ÝíÑí Üëëïí ëüãï. Γ“Γ₯ ÑíôßèΓ₯Γ³Γ§ Ñðü ôçí æùãñÑâéΓͺÞ ðïá ÷ñçóéìïðïéΓ₯ß ôÑ ÷ñþìÑôÑ, Ñðü ôçí ìïáóéΓͺÞ ðïá Ý÷Γ₯Γ© ôïáò Þ÷ïáò, Ñðü ôïí ΓͺéíçìÑôïãñÜâï ðïá ìðïñΓ₯ß Γ­Γ‘ ÑñΓͺΓ₯Γ³Γ΄Γ₯ß, ãéÑ Γ­Γ‘ áðÜñΓ�Γ₯Γ©, óôéò Γ₯Γ©ΓͺΓΌΓ­Γ₯Γ², Γ³Γ₯ ÑíôßèΓ₯Γ³Γ§, ÀçëÑÀÞ, Ñðü ΓΌΓ«Γ₯Γ² ôéò ôÝ÷íΓ₯Γ² ðïá ÷ñçóéìïðïéïýí áëéΓͺÜ ÑíÑãíùñßóéìÑ Ñðü üëïáò ΓͺÑé ãé’ Ñáôü Γ―Γ©ΓͺïáìΓ₯Γ­Γ©ΓͺÞò èÑ ëÝãÑìΓ₯ Γ₯ìÒÝëΓ₯éÑò, ôï èÝÑôñï, Ñí èÝëΓ₯Γ© Γ­Γ‘ ãßíΓ₯Γ© ΓͺÑôÑíïçôü, ðñÝðΓ₯Γ© Γ­Γ‘ ÷ñçóéìïðïéÞóΓ₯Γ© ôçí ãëþóóÑ ôïá ôüðïá üðïá Γ₯ßíÑé Γ₯Γ£ΓͺÑôÑóôçìÝíï, ìéÑ ðïá Γ― ðñïâΓ₯ñìÝíïò ëüãïò Γ₯ßíÑé ÝíÑ Ñðü ôÑ ΓͺýñéÑ óáóôÑôéΓͺÜ ôçò Γ¨Γ₯ÑôñéΓͺÞò ðÑñÜóôÑóçò.

ÌðïñïýìΓ₯ Γ­Γ‘ Γ‘ΓͺïýóïáìΓ₯ ÷ùñßò ðñüÒëçìÑ ÝíÑ ôñÑãïýÀé Γ³Γ₯ ìéÑ ãëþóóÑ ðïá Γ€Γ₯Γ­ ΓͺÑôÑëÑÒÑßíïáìΓ₯ ΓͺÑé Γ§ Γ₯á÷ÑñßóôçóÞ ìÑò Γ­Γ‘ Γ₯ßíÑé Γ¬Γ₯ãÜëç, ãéÑôß Γ§ Γ¬Γ₯ëùÀßÑ èÑ Γ₯ßíÑé ùñÑßÑ ΓͺÑé Γ§ ÷ñïéÜ ôçò âùíÞò ôïá ôñÑãïáÀéóôÞ èÑ ìÑò óáãΓͺéíΓ₯ß, ÑëëÜ Γ₯ßíÑé ðïëý ÀýóΓͺïëï Γ­Γ‘ ðÑñÑΓͺïëïáèÞóïáìΓ₯ ÝíÑ Ýñãï ðÑéãìÝíï Γ³Γ₯ ìéÑ Γ‘ΓͺÑôÜëçðôç ãéÑ ìÑò ãëþóóÑ, Γ‘ΓͺüìÑ ΓͺΓ© Ñí ãíùñßæïáìΓ₯ Ñðü ðñéí ôçí áðüèΓ₯óÞ ôïá. Óôï èÝÑôñï Ý÷ïáìΓ₯ ôçí ÑíÜãΓͺΓ§ Γ­Γ‘ ΓͺÑôÑëÑÒÑßíïáìΓ₯ ôé ëÝíΓ₯ Γ―Γ© çèïðïéïß ôçí óôéãìÞ Γ‘ΓͺñéÒþò ðïá ôï ëÝíΓ₯, ìéÑ ðïá ôéò Γ°Γ₯ñéóóüôΓ₯Γ±Γ₯Γ² âïñÝò Γ― ðñïâΓ₯Γ±ΓΌΓ¬Γ₯Γ­Γ―Γ² óôç Γ³ΓͺçíÞ ëüãïò óáíéóôÜ Ñðü ìüíïò ôïá  ÀñÜóç ΓͺÑé Γ§ ÀñÜóç óáíôΓ₯Γ«Γ₯ßôÑé Γͺáñßùò ìÝóù ôïá ëüãïá.

ÐçãÑßíïáìΓ₯ ëïéðüí óôï èÝÑôñï ΓͺÑé ãéÑ Γ­Γ‘ Γ‘ΓͺïýóïáìΓ₯ ôçí ãëþóóÑ ìÑò. ÊÑé ôé ôï óçìÑíôéΓͺΓΌ, ôé ôï éÀéÑßôΓ₯Γ±Γ― áðÜñ÷Γ₯Γ© Γ³Β’ Ñáôü; èÑ Γ¬Γ₯ ñùôÞóΓ₯Γ΄Γ₯ ÀéΓͺÑéïëïãçìÝíÑ ΓͺÑé èÑ óáíΓ₯÷ßóΓ₯Γ΄Γ₯ : ìÑ Γ€Γ₯Γ­ Γ‘ΓͺΓ―Γ½Γ¬Γ₯ ôçí ãëþóóÑ ìÑò ΓͺÜèΓ₯ ìÝñÑ, Γ³Γ₯ ΓͺÜèΓ₯ óáíÑëëÑãÞ ìÑò Γ¬Γ₯ ôïáò óáíôïðßôΓ₯Γ² ìÑò, ÍÑé, ôçí Γ‘ΓͺΓ―Γ½Γ¬Γ₯, ÑëëÜ ΓΌΓ·Γ© üðùò óôï èÝÑôñï.

Γ…ΓœΓ­ Ý÷Γ₯Γ© ÀßΓͺéï ÝíÑò óðïáÀÑßïò Üããëïò Γ³ΓͺçíïèÝôçò, Γ― ÐßôΓ₯Γ± ÌðñïáΓͺ, ðïá ëÝΓ₯Γ© üôé ôï èÝÑôñï Γ₯ßíÑé ðÜíù Ñð’ üëÑ Γ§ æùÞ, ÑëëÜ ìéÑ æùÞ ðéï Γ₯áÑíÜãíùóôç, ðéï Ýíôïíç, ãéÑôß Γ₯ßíÑé ðéï óáìðáΓͺíùìÝíç (4) ôüôΓ₯ Γ§ ãëþóóÑ ðïá ÷ñçóéìïðïéΓ₯ßôÑé óôç Γ³ΓͺçíéΓͺÞ æùÞ ðñÝðΓ₯Γ© Γ­Γ‘ áâßóôÑôÑé ΓͺΓ© ÑáôÞ ìéÑ óáìðýΓͺΓ­ΓΉΓ³Γ§. ÐñÜãìÑôé. ÁΓͺüìç ΓͺΓ© üôÑí ãáñΓ₯Γ½Γ₯Γ© Γ­Γ‘ ìéìçèΓ₯ß ôçí ãëþóóÑ (Γ₯Àþ Γ₯Γ­Γ­Γ―ΓΎ ΓͺÑé ôçí ïìéëßÑ) ôùí ΓͺÑèçìΓ₯ñéíþí óáíÑíÑóôñïâþí, Γ€Γ₯Γ­ Γ₯ßíÑé ðïôÝ Γ§ ΓͺÑèçìΓ₯ñéíÞ ãëþóóÑ. ΒΈΓ·Γ₯Γ© Γ¬Γ₯ãÑëýôΓ₯Γ±Γ§ ÝíôÑóç Ñðü Γ₯ΓͺΓ₯ßíç, ãéÑôß ðñÝðΓ₯Γ© Γ­Γ‘ ÀçëþóΓ₯Γ© ΓͺÑé Γ­Γ‘ ΓͺÑôÑóôÞóΓ₯Γ© Γ₯áÑíÜãíùóôΓ₯Γ² ôéò Γ³ΓͺÝøΓ₯éò, ôéò ðñïèÝóΓ₯éò, ôçí øá÷éΓͺÞ ΓͺÑôÜóôÑóç ôùí Γ¨Γ₯ÑôñéΓͺΓΎΓ­ ðñïóþðùí ðïá ôçí Γ₯ΓͺâÝñïáí, ãéÑôß ΓΌ,ôé ëÝãΓ₯ôÑé Γ³Γ₯ ÝíÑ Ýñãï ðñÝðΓ₯Γ© Γ­Γ‘ Ý÷Γ₯Γ© ÝíÑ óáãΓͺΓ₯ΓͺñéìÝíï óôü÷ï ΓͺÑé Γ­Γ‘ Γ₯ñãÜæΓ₯ôÑé ãéÑ ôçí ÀçìéïáñãßÑ Γ₯Γ­ΓΌΓ² Γ₯íéÑßïá íïÞìÑôïò.
Áðü ÑáôÞ ôçí Üðïøç ðñüΓͺΓ₯éôÑé ãéÑ ìéÑ ãëþóóÑ Γ΄Γ₯÷íçôÞ, âôéÑãìÝíç Γ₯ðßôçÀΓ₯Γ², Ýôóé ΓΎΓ³Γ΄Γ₯ Γ­Γ‘ Γ₯Γ�áðçñΓ₯Γ΄Γ₯ß ôÑ ó÷ÝÀéÑ ôïá óáããñÑâÝÑ, ìéÑ ãëþóóÑ ðïá ðÑñÑìÝíΓ₯Γ© ùóôüóï ΓͺÑôÑíïçôÞ óôïáò Γ¨Γ₯ÑôÝò Γ₯Γ°Γ₯éÀÞ ÷ñçóéìïðïéΓ₯ß ôçí ÀïìÞ ΓͺÑé ôéò ëÝΓ�Γ₯éò ôçò ãëþóóÑò ôïáò. ÌÝóÑ Ñðü ÑáôÞí Γ‘ΓͺñéÒþò ôç âôéÑ÷ôÞ, ôçí Γ₯ðéôçÀΓ₯áìÝíç ãëþóóÑ –ΓͺΓ© Γ₯Àþ ìðïñΓ₯ß Γ­Γ‘ Γ€Γ₯Γ© ΓͺÑíΓ₯ßò ÝíÑ ðÑñÜÀïΓ�Γ―- Ñðü ôç ìéÑ ÑíÑÀΓ₯Γ©ΓͺíýïíôÑé Γ―Γ© Γ₯ΓͺâñÑóôéΓͺÝò ÀáíÑôüôçôΓ₯Γ² ôçò Γ₯èíéΓͺÞò ãëþóóÑò ΓͺΓ© Ñðü ôçí Üëëç ÀéÑóþæΓ₯ôÑé Γ― ðñïâïñéΓͺΓΌΓ² ÷ÑñÑΓͺôÞñÑò ôçò, Þ ðéï óùóôÜ : óôï èÝÑôñï Γ‘ΓͺΓ―Γ½Γ¬Γ₯ –Þ èÑ ÝðñΓ₯Γ°Γ₯ Γ­Γ‘ Γ‘ΓͺΓ―Γ½Γ¬Γ₯-, ÷Üñç óôç ÀïáëΓ₯éÜ ôùí çèïðïéþí ðÜíù óôïí ëüãï, ðþò ðñÝðΓ₯Γ© Γ­Γ‘ ìéëéÝôÑé Γ§ ãëþóóÑ ìÑò.

ÁíôéëÑìÒÑíüìÑóôΓ₯ ðïëý ΓͺÑëÜ ÑáôÞ ôçí Γ«Γ₯éôïáñãßÑ ôïá Γ¨Γ₯Üôñïá, Ñò ôçí ðïýìΓ₯ «ÀéïñèùôéΓͺÞ», üôÑí ôï ßÀéï ôï Γ¨Γ₯ÑôñéΓͺΓΌ ΓͺΓ₯ßìΓ₯Γ­Γ― Γ₯ðéóçìÑßíΓ₯Γ© óáíôÑΓͺôéΓͺÜ ëÜèç, ëÜèç ðñïâïñÜò ΓͺÑé ãëùóóéΓͺÝò áðΓ₯ñÒïëÝò, üðùò óáìÒÑßíΓ₯Γ© Γ³Γ₯ ÝíÑ Ñðü ôÑ ðñþôÑ óçìÑíôéΓͺÜ ÝñãÑ ðïá ãñÜâïíôÑé óôçí Γ₯Γ«Γ₯áèΓ₯ñùìÝíç Γ…Γ«Γ«ΓœΓ€Γ‘, ôï 1836, ôçí Γ‚Γ‘Γ’Γ΅Γ«ΓΉΓ­ΓŸΓ‘ ôïá Γ„Γ§Γ¬Γ§Γ΄Γ±ΓŸΓ―Γ΅ Γ‚Γ΅Γ¦ΓœΓ­Γ΄Γ©Γ―Γ΅. Êýñéï èÝìÑ ôçò : Γ§ Ñëëïßùóç ôçò ãëþóóÑò Ñðü ôéò Γ�ÝíΓ₯Γ² Γ₯ðéññïÝò  ÑëëÜ ΓͺÑé Ñðü ôéò áðΓ₯ñÒïëÝò ôçò ΓͺÑèÑñΓ₯ýïáóÑò.

Β«Γ…ΓŸΓ­Γ‘Γ© Γ¬Γ₯Γ­ ÑóôΓ₯ßïí, ëÝΓ₯Γ© Γ¬Γ₯ôÑΓ�Γ½ Üëëùí Γ― óáããñÑâÝÑò ôçò óôçí Γ…Γ©Γ³Γ‘Γ£ΓΉΓ£Γž ôïá, «ÑëëÜ ΓͺÑé ëáðçñüí Γ₯Γ� Γ₯íÑíôßÑò ôï Γ­Γ‘ ÒëÝðç ôéò Γ₯éò ìßÑí óáíÑíÑóôñïâÞí ÀéÑâüñùí Γ…Γ«Γ«ΓžΓ­ΓΉΓ­, ïßïí Γ—ΓŸΓΉΓ­, Êñçôþí, ÁëÒÑíþí, (…) ÁíÑôïëéôþí, Γ…Γ°Γ΄Γ‘Γ­Γ§Γ³ΓŸΓΉΓ­ ΓͺÑé ëïéðþí, ΓΉΓ² Γ₯Γͺ ôçò ÀéÑâèïñÜò, Γ₯éò çí áðÝðΓ₯Γ³Γ₯Γ­ Γ§ Γ₯ëëçíéΓͺÞ ãëþóóÑ (…) Üëëïí Γ¬Γ₯Γ­ Γ­Γ‘ ìéãíýç ëÝΓ�Γ₯éò ôïáñΓͺΓ©ΓͺÜò, Üëëïí éôÑëéΓͺÜò, Üëëïí Γ€Γ₯ ÑëÒÑíéΓͺÜò, ΓͺÑé Üëëïí ÀéΓ₯âèÑñìÝíÑò (…) Ôçí ëáðçñÜí ÑáôÞí ΓͺÑôÜóôÑóéí, Γ₯éò ôçí ïðïßÑí Γ₯Γ�Γ₯ôñÑ÷çëßóèç Γ§ Γ₯ëëçíéΓͺÞ ãëþóóÑ, (ΓͺÑé ôçí ïðïßÑ Γ― Γ‚Γ΅Γ¦ΓœΓ­Γ΄Γ©Γ―Γ² ÑðïÀßÀΓ₯Γ© ΓͺÑôÜ Γͺýñéï ëüãï óôçí ìÑΓͺΓ±ΓΌΓ·Γ±Γ―Γ­Γ§ ÏèùìÑíéΓͺÞ ΓͺáñéÑñ÷ßÑ), ìç Γ¨Γ₯ëÞóÑò Γ­Γ‘ Γ₯ΓͺôñÑãùÀÞóù, Γ₯èÝìçí Γ³Γͺïðüí Γ­Γ‘ ΓͺùìùÀÞóù, ΓΎΓ³Γ΄Γ₯ ÀéÑ ôçò ÑóôΓ₯éüôçôïò ìÜëëïí Γ­Γ‘ ΓͺÑôÑñôéóèþóéí Γ―Γ© ΓͺΓ‘ΓͺΓΎΓ² ðñïâÝñïíôΓ₯Γ² ôçí Γ₯ëëçíéΓͺÞí ãëþóóÑí, ΓͺÑé Γ­Γ‘ ðñïôñÑðþóéí Γ₯éò ôçí ΓͺÑôÜ ôüðïáò óýóôÑóéí Γ³Γ·Γ―Γ«Γ₯ßùí ðñïò Γ₯ΓͺðÑßÀΓ₯áóéí ôçò Γ­Γ₯ïëÑßÑò ôùí.Β» (5)

Ôï èÝÑôñï Γ₯ßíÑé Γ³Γ·Γ―Γ«Γ₯ßï ΓͺÑé Γ¨Γ₯ìÑôïâýëÑΓͺÑò ôçò (ðñïâïñéΓͺÞò) ãëþóóÑò, ΓͺÑé ìÝóù ÑáôÞò, Γ·ΓΎΓ±Γ―Γ² Γ₯ðéÒΓ₯ÒÑßùóçò ôçò Γ₯èíéΓͺÞò Þ âáëΓ₯ôéΓͺÞò ôÑáôüôçôÑò, üðùò ôï Γ€Γ₯ß÷íΓ₯Γ© ðïëý ΓͺÑëÜ Γ§ ýðÑñΓ�Γ§, Γ°.Γ·., ôïá ðïíôéÑΓͺΓ―Γ½ Γ¨Γ₯Üôñïá óôç Γ·ΓΎΓ±Γ‘ ìÑò,  Þ ôùí Γ₯񖄜ΓͺΓΎΓ­ Γ¨Γ₯Üôñùí óôç Γ‘ΓΉΓ³ΓŸΓ‘, ðñéí ΓͺÑé Γ¬Γ₯ôÜ ôçí Γ―ΓͺôùÒñéÑíÞ Γ₯ðÑíÜóôÑóç. Γ…ΓŸΓ­Γ‘Γ© Γ·ΓΎΓ±Γ―Γ² óáíôÞñçóçò ôçò Γ₯èíéΓͺÞò ìíÞìçò ΓͺÑé ÑíôßóôÑóçò ÑðÝíÑíôé óôçí Γ�Ýíç Γ₯ðéññïÞ, Þ Γ₯ðÝëÑóç, ÑðÝíÑíôé óôçí Γ₯íôüðéÑ ãëùóóéΓͺÞ Γ‘ΓͺÑëÑéóèçóßÑ ΓͺÑé ΓͺΓ‘Γͺïðïßçóç, ÑðÝíÑíôé óôçí ÑìÜèΓ₯éÑ. ÌΓ₯Γ±Γ©ΓͺÜ ðÑñÑÀΓ₯ßãìÑôÑ ðÑñìÝíÑ Ñðü Γ°Γ₯ñéüÀïáò Γͺñßóçò èÑ ìÑò ÒïçèÞóïáí Γ­Γ‘ ΓͺÑôÑëÜÒïáìΓ₯ ΓͺÑëýôΓ₯Γ±Γ‘ ôÑ ðÑñÑðÜíù.

ÊÑôÜ ôïí ’ ÐÑãΓͺüóìéï ÐüëΓ₯ìï, ΓͺΓ© Γ₯Γ­ΓΎ Γ§ ΓƒΓ₯ñìÑíßÑ Γ₯ß÷Γ₯ Γ₯ðéÀïèΓ₯ß óôçí Γ₯Γ�ïëüèñΓ₯áóç ôïá ðïëùíéΓͺΓ―Γ½ Ýèíïáò, Γ―Γ© Ðïëùíïß ìÑæΓ₯ýïíôÑí Γ³Γ₯ ÀéÑìΓ₯ñßóìÑôÑ ΓͺÑé ÝðÑéæÑí èÝÑôñï. ¸ðÑéæÑí ðïëùíéΓͺÜ ÝñãÑ ÷ùñßò Γ­Γ‘ íïéÜæïíôÑé ãéÑ ôï Γ°Γ₯Γ±Γ©Γ₯Γ·ΓΌΓ¬Γ₯Γ­ΓΌ ôïáò, ìüíï ΓͺÑé ìüíï ãéÑ Γ­Γ‘ ðñïâÝñïáí ΓͺÑé ãéÑ Γ­Γ‘ Γ‘ΓͺΓ―Γ½Γ­ ôçí ðïëùíéΓͺÞ ãëþóóÑ ãéÑ Àýï-ôñΓ₯éò ΓΎΓ±Γ₯Γ² ΓͺÑé ìÝóÑ Ñðü ÑáôÞ ôçí ðñÜΓ�Γ§ Γ­Γ‘ ìÑñôáñïýí ãéÑ ôçí ýðÑñΓ�Þ ôïáò, Γ­Γ‘ Γ’Γ₯ÒÑéþíïáí ΓͺÑé Γ­Γ‘ Γ’Γ₯ÒÑéþíïíôÑé üôé æïáí ôçí óôéãìÞ ðïá ΓͺÜðïéïé Γ₯ß÷Ñí ÒÑëèΓ₯ß Γ­Γ‘ ôïáò Γ₯Γ�ÑâÑíßóïáí ïëïó÷Γ₯Γ±ΓΎΓ². (6)

Ðñïò ôï ôÝëïò ôçò ÷ïýíôÑò, ôï ÈΓ₯ÑôñéΓͺΓΌ Γ…Γ±Γ£Γ‘Γ³Γ΄ΓžΓ±Γ© ôçò ÈΓ₯óóÑëïíßΓͺçò, Ñðü ôïáò óçìÑíôéΓͺΓ―Γ½Γ²  ôüôΓ₯ èéÜóïáò ôçò ðüëçò ìÑò, ðÑñïáóßÑóΓ₯ ôçí ÖÑýóôÑ ôïá Ìðïóô, Ýñãï ðïá Γ₯ß÷Γ₯ ãñÑâΓ₯ß ôï 1963, ÷ùñßò ìÞíáìÑ âÑíΓ₯ñÜ ðïëéôéΓͺΓΌ, ΓͺÑé óßãïáñÑ ÷ùñßò Γ₯ðßΓͺÑéñΓ₯Γ² ðïëéôéΓͺÝò Γ­Γ½Γ�Γ₯éò. Γ‡ ðÑñÜóôÑóç ùóôüóï Γ¨Γ₯ùñÞèçΓͺΓ₯ Ñðü ôï Γͺïéíü ΓΉΓ² ðïëéôéΓͺÞ óÜôéñÑ ΓͺÑé óçìΓ₯ßùóΓ₯ ãé’ Ñáôü Γ₯Γ�ÑéñΓ₯ôéΓͺÞ Γ₯ðéôá÷ßÑ. Ï ëüãïò ÞôÑí üôé ôÑ ðñüóùðÑ ôïá Ýñãïá ìéëïýóÑí Γ³Γ₯ ìéÑ ÀéÑóôñΓ₯ÒëùìÝíç Γ₯ëëçíéΓͺÞ ãëþóóÑ, ÝíÑ Γ₯ßÀïò ΓͺΓ‘ΓͺïðïéçìÝíçò ΓͺÑèÑñΓ₯ýïáóÑò, ðïá ÝìïéÑæΓ₯ Γ­Γ‘ ðÑñùÀΓ₯ß Γ₯ΓͺΓ₯ßíç ðïá ðñïóðÑèïýóÑí Γ­Γ‘ Γ₯ðéÒÜëïáí óôïí Γ₯ëëçíéΓͺΓΌ ëÑü Γ―Γ© óáíôÑãìÑôÜñ÷Γ₯Γ² ΓͺÑé ðïá ÷ñçóéìïðïéïýóÑí Γ―Γ© ßÀéïé óôïáò ÑíΓ₯ΓͺÀéÞãçôïáò ëüãïáò ôïáò, ôïáò Γ£Γ₯ìÜôïáò Ñðü ãëùóóéΓͺÜ ìÑñãÑñéôÜñéÑ. Ôï ãÝëéï ðïá ðñüóâΓ₯Γ±Γ₯ Γ³Β’ ÑáôÞ ôçí Γ°Γ₯ñßðôùóç ôï èÝÑôñï ÞôÑí ìéÑ Γ₯ΓͺÀßΓͺçóç ãéÑ ôçí ãëùóóéΓͺÞ –ΓͺÑé ΓΌΓ·Γ© ìüíï- ôÑëÑéðùñßÑ ôùí Γ₯ëëÞíùí Γ₯ΓͺΓ₯ᡥ ôÑ ÷ñüíéÑ ΓͺÑé ΓͺÑôÜ óáíÝðΓ₯éÑ ìéÑ ΓͺÑëáììÝíç Γ₯ðßèΓ₯Γ³Γ§ Γ₯íÜíôéÑ óôï ßÀéï ôï ΓͺÑèΓ₯óôþò ðïá ôçí Γ₯ß÷Γ₯ ðñïΓͺÑëÝóΓ₯Γ©, ìéÑ ìÑæéΓͺÞ ΓͺÑôÑããΓ₯ëßÑ ôïá ðÑñÑëïãéóìïý ôïá.

ÃéÑ ôïí ãÜëëï Γ³ΓͺçíïèÝôç ÁíôïáÜí ÂéôÝæ, ôï èÝÑôñï Γ₯ðéôΓ₯Γ«Γ₯ß ðïëéôéΓͺΓΌ Ýñãï, ΓΌΓ·Γ© ÑðÑñÑßôçôÑ ìÝóÑ Ñðü ôï ÑíÝÒÑóìÑ Ýñãùí ðïëéôéΓͺΓ―Γ½ ÷ÑñÑΓͺôÞñÑ, ÑëëÜ ìÝóÑ Ñðü ìéÑ ÀïáëΓ₯éÜ ΓͺÑèÑñÜ ðÜíù óôï ðÑßΓ�éìï ôïá çèïðïéïý, ðÜíù óôï óþìÑ ΓͺÑé óôç âùíÞ ôïá, óôïí ôñüðï ïìéëßÑò ôïá, ïýôùò ΓΎΓ³Γ΄Γ₯ Ñðü ôç ìéÑ Γ­Γ‘ óáíôçñçèïýí óáìðΓ₯ñéâïñÝò ðïá ΓͺéíÀáíΓ₯ýïáí Γ­Γ‘ Γ₯Γ�ÑâÑíéóôïýí ìÝóÑ óôÑ ìïíôÝëÑ ôçò éóïðΓ₯ÀùôéΓͺÞò ìÑæéΓͺÞò ΓͺïáëôïýñÑò, ΓͺΓ© Ñðü ôçí Üëëç Γ­Γ‘ ðñïôÑèïýí ÜëëΓ₯Γ². 펄 ÀïáëΓ₯éÜ ìíÞìçò, ÑëëÜ ΓͺÑé ìéÑ ÀïáëΓ₯éÜ âÑíôÑóßÑò, ΓΉΓ² ÜìáíÑ ÑðÝíÑíôé óôïí ðÑíïìïéüôáðï ôñüðï âùíçôéΓͺÞò ΓͺÑé óùìÑôéΓͺÞò óáìðΓ₯ñéâïñÜò ðïá ðñïÒÜëëΓ₯ôÑé Ñðü ôçí ôçëΓ₯üñÑóç, Γ°.Γ·. (7)

Ðïëý ðñéí ôïí ÂéôÝæ, ôï 1962, Γ― ÀéΓͺΓΌΓ² ìÑò ÓùΓͺñÜôçò ÊÑñÑíôéíüò, ðñþôïò ÀéΓ₯áèáíôÞò ôïá Ê.È.Γ‚.Γ…, Γ₯ß÷Γ₯ ÑíÑãÜãΓ₯Γ© ôçí ç÷çôéΓͺÞ ôçò Γ₯ëëçíéΓͺÞò ãëþóóÑò ΓͺÑé ôçí Γ₯íÑó÷üëçóç ìÑæß ôçò Γ³Γ₯ Γ₯èíéΓͺÞ áðüèΓ₯Γ³Γ§. Áíçóá÷ïýóΓ₯ ãéÑ ôçí ÜèëéÑ ΓͺÑôÜóôÑóç óôçí ïðïßÑ Γ₯ß÷Γ₯ Γ°Γ₯ñéðÝóΓ₯Γ© Γ― ðñïâïñéΓͺΓΌΓ² ìÑò ëüãïò, Γ₯Γ� ÑéôßÑò ΓͺÑé ôïá ãëùóóéΓͺΓ―Γ½ æçôÞìÑôïò, ôçò ÀéÑìÜ÷çò ÀçëÑÀÞ ÑíÜìΓ₯Γ³Γ‘ Γ³Γ₯ ΓͺÑèÑñΓ₯ýïáóÑ ΓͺÑé ÀçìïôéΓͺÞ,  ΓͺÑé ôùí Γ�Ýíùí Γ₯ðéññïþí ðïá ÑëëïßùíÑí ôï ÷ñþìÑ ôïá, ôçí Ññ÷éΓͺÞ áâÞ ôïá. Áò ôïí Γ‘ΓͺïýóïáìΓ₯ :

Β«Γ…ΓŸΓ¬Γ‘Γ© áðï÷ñΓ₯ùìÝíïò Γ­Γ‘ Àþóù Üëëç ìéÑ âïñÜ ôï óÞìÑ ôïá ΓͺéíÀýíïá. ΓƒΓ©Γ‘Γ΄ΓŸ ÑáôÞ ôç âïñÜ Γ§ Γ₯Γ�ÝëéΓ�Γ§ ðïá ðñïÝñ÷Γ₯ôÑé Ñðü Γ―ΓͺíçñßÑ, Ñðü ìÑúìïáÀéóìü, Ñðü ÑíÑéóèçóßÑ ΓͺÑé Ñðü ðíΓ₯áìÑôéΓͺΓΌ óíïìðéóìü, ìÑò ïÀçãΓ₯ß Γ³Γ₯ ÑíΓ₯ëÝçôç âôþ÷Γ₯éÑ. Γ‡ ç÷çñïðïßçóç ôùí Üç÷ùí âèüããùí Γ³, ΓΆ, Γ¨, Γ· ΓͺÑé Γ§ ãëáΓͺΓ₯ñÞ Γ₯Γͺâþíçóç ôùí Γ­Γ°, Γ­Γͺ, Γ­Γ΄, ôÑ Γ‘ΓͺÑèüñéóôÑ âùíÞΓ₯íôÑ ΓͺÑé ôÑ ïáñÑíéΓͺÜ ñéíüëÑëÑ Γ΄Γ₯ëéΓͺÜ Γ­, Γ§ Γ‘ΓͺÑôÑóôÑóßÑ ΓͺÑé Γ§ ôá÷ÑéüôçôÑ, ÑâÑíßæïáí ôçí ÑÀñüôçôÑ, ôç ΓΆΓΉΓ΄Γ₯éíüôçôÑ, ôçí ΓͺÑèÑñüôçôÑ, ôç Γ³Γ΄Γ₯Γ±Γ₯üôçôÑ, ôç íôïìðñïóýíç ΓͺÑé ôçí ðëÑóôéΓͺüôçôÑ Ñðü ôïí ðñïâïñéΓͺΓΌ ìÑò ëüãï. ΓƒΓ‘Γ±Γ£Γ‘Γ«ΓœΓ­Γ₯ ôéò øá÷Ýò ìÑò ãéÑ Γ­Γ‘ ôéò ΓΈΓ₯áôïΓ₯áãΓ₯íßóïáíΓ₯, Γ­Γ‘ ôéò éóïðΓ₯ÀþóïáíΓ₯ ΓͺÑé ΓͺÜíïáí ΓΎΓ³Γ΄Γ₯ Γ­Γ‘ ÑâÑíéóôΓ₯ß Γ― ðñïóùðéΓͺΓΌΓ² Γ₯èíéΓͺΓΌΓ² ÷ÑñÑΓͺôÞñÑò Ñðü ôçí ÝΓͺâñÑóç ôïá Γ­Γ₯ïÝëëçíÑ Γ¬Γ₯ ôïí ðñïâïñéΓͺΓΌ ëüãï ðïá Γ₯ßíÑé Γ― ΓͺÑèñÝâôçò ôçò øá÷Þò ôïá.Β» (8)

Äáï ëüãéÑ ôþñÑ ìÝóÑ Ñðü ôç ÀéΓͺÞ ìïá Γ₯ìðΓ₯éñßÑ, Γ₯ΓͺΓ₯ßíç Γ₯Γ­ΓΌΓ² ÝëëçíÑ ðïá ÝæçóΓ₯ ðïëëÜ ÷ñüíéÑ Γ³Γ₯ ìéÑ Γ�Ýíç Γ·ΓΎΓ±Γ‘, ðïá Γ·Γ±Γ₯éÜóôçΓͺΓ₯ Γ­Γ‘ ðÑßΓ�Γ₯Γ© óôçí ãëþóóÑ ÑáôÞò ôçò ÷þñÑò, ðïá ãýñéóΓ₯ ðÜëé óôçí Γ…Γ«Γ«ΓœΓ€Γ‘ Γ¬Γ₯ôÜ ôçí ðïëý÷ñïíç ÑðïáóßÑ ôïá ΓͺÑé ÀéÑðßóôùóΓ₯ Ýíôñïìïò ðùò Γ§ ãëþóóÑ ôïá ôïí Γ₯ß÷Γ₯ ðÑñÑôÞóΓ₯Γ©, Þ ðùò Γ₯ß÷Γ₯ ÑëëÜΓ�Γ₯Γ© Γ¨Γ₯ÑìÑôéΓͺÜ, ΓͺΓ© Γ₯ΓͺΓ₯ßíïò Γ€Γ₯Γ­ Γ₯ß÷Γ₯ ðÑñÑΓͺïëïáèÞóΓ₯Γ© ôçí ÑëëÑãÞ ôçò, Àáï Γ΄Γ₯Γ«Γ₯áôÑßÑ ëüãéÑ ëïéðüí ìÝóÑ Ñðü ôçí Γ₯ìðΓ₯éñßÑ ΓͺÜðïéïá ðïá Γ³ΓͺçíïèΓ₯Γ΄Γ₯ß ΓͺÑé ÀéÀÜóΓͺΓ₯Γ© áðïΓͺñéôéΓͺÞ Γ₯Àþ ΓͺÑé ΓͺÑéñü : óôï èÝÑôñï, ΓͺÑëýôΓ₯Γ±Γ‘ Ñðü ïðïáÀÞðïôΓ₯ Ñëëïý, ìÝóÑ Ñðü ôçí ÀïáëΓ₯éÜ ôïá çèïðïéïý, ôïí ÑãþíÑ ôïá ãéÑ ôçí ÑðüÀïóç Γ₯Γ­ΓΌΓ² íïÞìÑôïò ΓͺÑé ôçí óùóôÞ Γ₯ΓͺâïñÜ ôïá ëüãïá, ìÝóÑ Ñðü ôçí ðñïóðÜèΓ₯éÑ ôïá Γ¨Γ₯ÑôÞ ãéÑ ΓͺÑôÑíüçóç, ÑíôéëÑìÒÑíüìÑóôΓ₯ ðùò ΓΌΓ·Γ© ìüíïí ôçí ãëþóóÑ ìÑò ÝÀùóÑí Γ₯ëëçíéΓͺÞ, ÑëëÜ ΓͺÑé ðùò, ãéÑ Γ­Γ‘ ôçí ÀéΓͺÑéïýìÑóôΓ₯, ÑáôÞ ôçí ãëþóóÑ, ðñÝðΓ₯Γ© Γ­Γ‘ ôçí ÀéΓ₯ΓͺÀéΓͺΓ―Γ½Γ¬Γ₯ ΓͺÑé Γ­Γ‘ ôçí ΓͺÑôÑΓͺôïýìΓ₯ ÀéÑñΓͺΓΎΓ².

ÄÑìéÑíüò ÊùíóôÑíôéíßÀçò

(1) ÓáììΓ₯ôï÷Þ óôï ÒñÑÀéíü ðïá ïñãÜíùóΓ₯ ôï ÓïâïýëΓ₯éï 14Γ― ΓƒΓ΅Γ¬Γ­ΓœΓ³Γ©Γ― ÈΓ₯óóÑëïíßΓͺçò Γ¬Γ₯ èÝìÑ «Ïé íÝïé ΓͺÑé Γ§ ãëþóóÑ», óôï ÂÑâïðïýëΓ₯éï ÐíΓ₯áìÑôéΓͺΓΌ ÊÝíôñï, óôéò 28 Áðñéëßïá 2004
(2) ÐÑñÑôßèΓ₯ôÑé Ñðü ôïí Γ„Γ§Γ¬ΓžΓ΄Γ±Γ§ ÓéÑôüðïáëï óôï ÒéÒëßï ôïá Ôï ÈÝÑôñï ôçò Ñùìéïóýíçò, Γ₯ΓͺÀüóΓ₯éò ÖÉËÉÐÐÏÔÇ, ÁèÞíÑ 1984, Γ³Γ₯Γ«.52
(3) ΓƒΓ©ΓœΓ­Γ­Γ§Γ² ÓÉÄÅÑÇÓ, Ôï Áñ÷Ñßï ÈÝÑôñï óôç ÍÝÑ ÅëëçíéΓͺÞ Γ“ΓͺçíÞ, Γ‰ΓŠΓΓ‘ΓΓ“, ÁèÞíÑ 1976, Γ³Γ₯Γ«. 11
(4) ðÑñÑèÝôù Ñðü ìíÞìçò
(5) Γ„. Ê. ÂÕÆÁÍÔÉÏÓ, Γ‚Γ‘Γ’Γ΅Γ«ΓΉΓ­ΓŸΓ‘, Γ₯ΓͺΓ€. ÆÇÔÑÏÓ, ÈΓ₯óóÑëïíßΓͺΓ§, 2003, Γ³Γ³. 26-27
(6) ÑíÑâÝñΓ₯ôÑé Ñðü ôïí ãÜëëï Γ³ΓͺçíïèÝôç ÁíôïáÜí ÂéôÝæ óôï «Ï ÁíôïáÜí ÂéôÝæ óáæçôÜ Γ¬Γ₯ ôïí ÐÝôΓ₯Γ± Γ“Γ΄ΓœΓ©Γ­ ãéÑ ôï èÝÑôñï ΓͺÑé ôçí Ññ÷ÑßÑ ΓͺùìùÀßÑ», Γ„Γ₯ΓͺÑðΓ₯íèÞìΓ₯Γ±Γ―Γ² ÐÏËÉÔÇÓ, Γ΄Γ₯Γ½Γ·Γ―Γ² 50, 20/09/1985, Γ³Γ₯Γ«. 24.
(7) ΒΌ.Γ°.
(8) ÓùΓͺñÜôçò ΓŠΓΓ‘ΓΓΓ”Γ‰ΓΓΓ“, S.O.S. 펄 âùíÞ ÑðΓ₯ëðéóßÑò ãéÑ ôÑ èÝìÑôÑ ôçò ç÷çôéΓͺÞò ôçò Γ₯ëëçíéΓͺÞò ãëþóóÑò, Γ₯ΓͺÀïìÝíï Γ¬Γ₯ ôçí âñïíôßÀÑ ôçò ÁíôéðñïóùðΓ₯áôéΓͺÞò Γ…Γ°Γ©Γ΄Γ±Γ―Γ°ΓžΓ² Çèïðïéþí Ê.È.Γ‚.Γ…-Γ“.Γ….Γ‡., ÈΓ₯óóÑëïíßΓͺΓ§ 2002, Γ³Γ³. 4.